Vier criteria voor succesvol muziekonderwijs

Wat zijn de criteria om succesvol muziekonderwijs te organiseren én te verankeren? Als we kijken naar projecten en programma’s die hun waarde hebben bewezen in de praktijk, dan komen de volgende vier factoren naar voren.

1. Intrinsieke motivatie

Muziek in de klas komt alleen van de grond als alle betrokken partijen intrinsiek gemotiveerd zijn. Vaak is die motivatie er al: mensen zijn enthousiast omdat ze zelf graag zingen of musiceren en ze hebben ervaren wat dat voor hen betekent. Of omdat ze zelf gezien hebben hoe kinderen opbloeien van muziek. Dit motiveert ze om zich sterk te maken voor muziekonderwijs. En met dat vuur steken ze ook anderen graag aan! Hoe motiveer je andere betrokkenen, die misschien niet die persoonlijke drive hebben?

Laat ze kennismaken met de overtuigende wetenschappelijke bewijslast.

2. Lokaal leiderschap

De tweede voorwaarde om muziekonderwijs succesvol te verankeren is lokaal leiderschap: er is een partij of persoon nodig die zich opwerpt als kartrekker. Iemand die aanjaagt, motiveert en verbindt.

Iedereen kan deze rol op zich nemen. Soms ontwikkelt een initiatief zich vanuit een schoolbestuur, de lokale overheid of een vereniging. Belangrijk hierbij is wel dat een brede basis ontstaat; uiteindelijk draait het om betrokkenheid van alle betrokken partijen. Wie die initiërende rol ook oppakt, de kans op blijvend succes is groter als diegene de partijen duurzaam weet te verbinden en de nodige invloed weet uit te oefenen.

3. Werk samen

Muziekonderwijs verankeren is complex. Werk daarom samen met de volgende partijen (de eerste twee zijn cruciaal!):

De school. Alleen met draagvlak vanuit de school komt muziekonderwijs van de grond. Ga hierbij uit van de visie van de school.
Een culturele partij, zoals een muziekvereniging of kunstencentrum. Zij hebben faciliteiten, ervaring met cultuureducatie en kunnen helpen om het programma op te zetten.
Een lokale overheid of onderneming. Muziekonderwijs op de beleidsagenda is een sterke stimulans voor verankering. Regionale ondernemingen zorgen voor verbondenheid en dragen bij met hun netwerk, kennis en financiering.

4. Duurzame financiering

In de praktijk begint een initiatief op het gebied van muziekonderwijs vaak als een project op basis van tijdelijke subsidie. Hoe zorg je ervoor dat een programma ook kan worden voortgezet na de subsidieperiode?
Een mogelijkheid is publiek-private samenwerking: betrek partijen zoals bedrijven, ondernemersverenigingen, lokale fondsen of serviceclubs. De praktijk wijst uit dat er vaak meer (en creatieve!) financieringsmogelijkheden zijn dan je denkt. Daarbij blijkt ook vaak dat scholen de meerwaarde van muziekonderwijs hebben ervaren en formatie en middelen vrijmaken om voortzetting te waarborgen.

Meer weten over financiering? Ga naar het vijfstappenplan.