Gespecialiseerd onderwijs op Professionaliseringsdag Gehrels Muziekeducatie
Philippe speelt al sinds zijn zesde gitaar, maar vandaag moet iets te doen wat hij nog nooit eerder heeft gedaan: spelen met zijn linkerhand. ‘Dat is toch wel echt heel moeilijk,’ erkent de 24-jarige student docent muziek. ‘Het kost heel veel energie en je moet heel gefocust blijven.’ Toch is hij heel blij met deze eenvoudige oefening. Want heel even staat hij in de schoenen van een leerling met een fysieke beperking die tóch muziek wil maken. En dit kan hij dan toepassen in zijn eigen werkpraktijk.
Dit is dan ook precies het doel van de workshop Ervaar zelf muziek met een beperking, die wordt gegeven door Miriam Couwenberg tijdens de Professionaliseringsdag van Gehrels Muziekeducatie. ‘Ik wil de deelnemers laten ervaren hoe het is om een belemmering te hebben bij het maken van muziek, zodat je dat kunt koppelen aan executieve functies,’ zegt Miriam. Naast instrumenten bespelen met de verkeerde hand laat ze deelnemers muziek maken met een bril die het zicht beperkt of op een wiebelend kussen dat hen uit balans brengt.
‘Ik zie de frustratie tijdens de workshop, en daar ben ik ook naar op zoek,’ erkent Miriam met een glimlach. ‘Maar ik zie de deelnemers ook groeien. Ze worden meteen solidair met elkaar. Ze gaan elkaar helpen en voelen zich verbonden.’ Philippe: ‘Ik weet nu veel beter hoe het voelt voor de leerling en hoe je daar als docent mee moet omgaan. Je moet duidelijke structuur en instructies bieden.’
Muziek met visuele ondersteuning
Gehrels organiseert de Professionaliseringsdag twee keer per jaar om muziekeducatieprofessionals fris en bij de tijd te houden. Ook studenten kunnen hier inspiratie opdoen. Dit najaar is er, in samenwerking met Méér Muziek in de Klas, gezorgd voor een verdiepend programma dat geheel is gewijd aan gespecialiseerd onderwijs.
Na de workshop Ervaar zelf muziek met een beperking is er een sessie over Good Practices. Een van de voorbeelden komt van Merit Verbeij, muziekdocent aan cluster 4. Zij vertelt over picto’s. ‘Cluster 2-leerlingen hebben veel moeite met iets te begrijpen als je er alleen maar over praat. Dus visuele ondersteuning is heel erg belangrijk. Een picto is een plaatje waaraan je kunt zien wat een woord betekent. Een grote muzieknoot betekent harde muziek, een kleine betekent zachte muziek. Solo is een poppetje, duo zijn er twee. Het geeft kinderen houvast, en ze begrijpen beter wat de bedoeling is.’
Onderzoek naar cultuuronderwijs
In de namiddag vertellen Sylvia Holla en Annet ten Burg van de Rijksuniversiteit Groningen over wetenschappelijk onderzoek naar cultuuronderwijs voor mensen met een beperking. Annet: ‘We laten een brede waaier zien van allerlei manieren om mensen met een ernstige meervoudige beperking te betrekken bij kunst en cultuur – van voorlezen tot theater tot muziektechnologie. We vertellen hoe je het toepast in de praktijk en wat de effecten ervan zijn.’
Een workshop als deze is geen eenrichtingsverkeer. Ook de (vak)leerkrachten bezorgen de twee onderzoekers nieuwe ideeën en inspiratie. Sylvia: ‘Ik hoor van allerlei initiatieven die interessant zijn om te onderzoeken, bijvoorbeeld over het maken van hoorspelen en theatervoorstellingen voor én met kinderen in het gespecialiseerd onderwijs. Dat zijn dingen waar ik nog achteraan wil.’
Bevlogen
Uitwisseling is de belangrijkste meerwaarde van de professionaliseringsdag voor theaterdocent Fonge. ‘Het fantastische aan dit soort dagen is dat je allemaal collega’s tegenkomt die op zoek zijn naar samenwerking. Ik hoor hier heel veel ervaringen en mogelijkheden die ik anders nooit had gehoord. Iedereen is hier zo bevlogen!’





