Leerorkest Aruba: ‘Door muziekles voelen deze kinderen zich gezien’

Het Leerorkest Aruba heeft de taak basisschoolleerlingen op het eiland in contact te brengen met muziek. Dit gebeurt met muzieklessen op de scholen en met een naschools programma. Om het bereik te verbreden zijn er inmiddels ook online lessen gemaakt. Met het televisiestation Tela Aruba worden er programma’s gemaakt die worden uitgezonden onder schooltijd.

Voor de jeugd van Aruba is het Leerorkest veel meer dan een aardigheidje. Juliette vertelt: ‘Er is hier op het eiland weinig sociale zekerheid. Daarom hebben veel ouders twee of drie banen om rond te komen. Dat betekent dat veel kinderen alleen thuis zitten en worden opgevoed door televisie of op straat hangen. Door muzieklessen voelen deze kinderen zich gezien. Ze krijgen complimentjes en ze maken plezier.’

Een van de grootste uitdagingen voor Juliette is het vinden en trainen van muziekdocenten. ‘Er is hier op het eiland maar een klein netwerkje. Alles gaat eigenlijk via-via. We maken vooral gebruik van lokale muzikanten.’ Ze merkt dat ze door haar ervaring als jeugdwerker in staat is om de docenten goed te ondersteunen. ‘Lesgeven aan kinderen met soms een moeilijke thuissituatie is niet iets wat je er zomaar even bij doet. Daarom organiseer ik maandelijks workshops voor hen om hen didactisch en pedagogisch te ondersteunen. We werken ook samen met de IPA, de plaatselijke pabo.’

Waar het bij het Leerorkest Aruba niet aan ontbreekt is enthousiasme. Dat levert soms mooie verrassingen op. ‘We hadden bijvoorbeeld een docent die werkte bij een bank. In het begin kwam hij alleen maar in zijn pauze lesgeven. Maar hij kreeg er zoveel plezier in, dat hij is gestopt met zijn baan en zich volledig is gaan richten op lesgeven.’ Ook weet Juliette het talent uit haar poule zo volledig mogelijk te benutten. ‘Een andere docent die trompet- en tromboneles geeft, is daarnaast ook graphic designer. Die is ons gaan helpen met het filmen en monteren van de onlinevideo’s. Nu zegt hij ook: “Door het Leerorkest kan ik doen wat ik het leukste vind.”’

In 2023 bezochten Juliette en haar team Nederland voor een spoedcursus vakdidactiek- en pedagogiek aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ook muziekdocenten uit Curaçao en Bonaire sloten zich bij hen aan. ‘Er is toen een programma voor ons samengesteld waarin docenten leerden hoe ze hun lessen kunnen opstellen, hoe ze een klas rustig kunnen houden en hoe warm-ups te doen. Het is heel mooi om te zien hoe mijn team dit alles als sponzen opzoog.’

Tijdens haar bezoek ging Juliette ook het gesprek aan met Méér Muziek in de Klas voor het verder uitbouwen van samenwerkingen en uitwisseling. Dit leidde er onder andere toe dat drie studenten uit Nederland stage zijn komen lopen op Aruba.

Het hoogtepunt van haar werk is voor Juliette de concerten die het Leerorkest twee keer per jaar geeft. ‘De laatste keer was afgelopen juni. Daar zie je dan 560 kinderen en hun docenten die daar staan te glunderen van trots. We sloten af met een Arubaans liedje. Als verrassing kwam een bekende Arubaanse artiest meezingen. De hele zaal ging los. Ik zit daar dan zo trots met een brok in mijn keel en denk: we did it.’

‘Sommige kinderen zeggen van tevoren tegen me: “Juf, ik ben een beetje zenuwachtig.” Dan zeg ik: “Kijk naar mij als je speelt.” Dan trek ik af en toe een gek gezicht en dan gaat alles goed. Zo’n moment is voor mij de kers op de taart.’

Wat kan Nederland leren van wat Juliette en haar collega’s doen in het Caribisch gebied? ‘Dat je met weinig middelen toch veel kan. Als je maar de juiste mensen hebt’, antwoordt Juliette. ‘In Nederland zijn overal fondsen voor. Die hebben we hier niet. De scholen hebben vaak weinig instrumenten en weinig ruimte om als muzieklokaal te gebruiken, maar als je samen inventief en proactief bent en kansen benut, kun je hele mooie resultaten neerzetten. En dat wordt dan door iedereen gewaardeerd.’